Haartjes gekamd, nagels gelakt, lippen gestift, paparassen geordend. KLM Cabine De Unie was er helemaal klaar voor. Koopkracht, grip op rooster en duurzame inzetbaarheid; dat is waar we voor gaan! Gisteren, 18 december 2024, zijn we inhoudelijk met KLM aan tafel gegaan. De thema’s zijn duidelijk, de boodschap is helder. En dan zijn er ook nog de rafelrandjes uit het verleden: Loonhuis 2014 én de 15+ IPB-regeling. Dit alles in de context van onzekerheid over de zomerdienstregeling 2025 en wat de “Back on Track”-plannen voor Inflight Services zullen betekenen. Dat later, laten we eerst even terug naar de start van ons cao-traject…
Back on Track
De voorbereiding van ons cao-traject werd ruw onderbroken door de aankondiging van het KLM-ombuigprogramma “Back on Track” ter waarde van bijna een half miljard euro. Ondanks het feit dat onze vragenlijst eigenlijk al klaar stond, hebben we de nieuwe context mee willen nemen in onze enquête. Dat is gelukt. We lezen uit de reacties dat er duidelijk onrust onder medewerkers is over de “Back on Track”-plannen van KLM. De zorgen variëren van toenemende werkdruk en het inleveren van arbeidsvoorwaarden tot een verminderd vertrouwen in de directie. Daarnaast lijkt de context waarbinnen KLM opereert bijzonder vijandig. Onze thuishaven, Schiphol, die de havengelden fors omhoog gooit terwijl het bedrijf – om te kunnen overleven – meer dan ooit moet investeren. Als het aan KLM ligt, worden de lonen de komende jaren bevroren, maar wat betekent dit voor jou, als jij ook te maken krijgt met hogere kosten? Zo zijn er allerlei zorgen… Al met al hebben we dus veel om met elkaar over te praten.
Enquête leidt tot onze voorstellenbrief
Jij en een groot deel van je collega’s heeft de moeite genomen om de enquête in te vullen. De totale opkomst was zelfs groter dan vorig jaar, bedankt daarvoor! We hebben veel informatie verkregen. Het behoeft geen uitleg dat grip op roosters en duurzame inzetbaarheid als de belangrijkste thema’s worden gezien. Net als het behoud van koopkracht. Hier lees je de volledige uitkomst van de enquête, begeleid met een korte samenvatting. Vanuit de resultaten van de enquête, hebben wij onze voorstellen gemaakt om de cao zodanig aan te passen dat het de meeste impact heeft op jouw werkgeluk.
Het vergroten van jouw werkgeluk door het verlichten van werkdruk en verbeteren van rusttijden en meer grip op je rooster is daarmee leidend geworden in onze voorstellen. Dat leidt wat ons betreft tot een lager ziekteverzuim (lees: verhoging van de productiviteit). Meer effectieve rust leidt immers tot het beter in staat zijn van het lopen van de roosters en dus minder uitval!
Losse eindjes vanuit het verleden zijn ook aan de orde gekomen in onze enquête. Onze leden vinden dat er een sluitende oplossing voor de ongelijkheid in het KLM-loongebouw (tot en met 2014 én na 2014) én de ongelijke IPB-regeling moet komen. Dit zijn wat KLM Cabine De Unie dan ook onze must-win-battles.
Dit alles leidde tot onze voorstellenbrief. Deze kun je hier lezen. We denken hiermee recht te doen aan de resultaten van onze enquête en wat het cabinekorps echt wil en nodig heeft.
18 december 2024: De start van de onderhandelingen…
Zoals gezegd, we waren er helemaal klaar voor. Maar er zijn de afgelopen weken ook de nodige ontwikkelingen op het cao-vlak en arbeidsverhoudingen geweest. De onderhandelingen voor de cao voor het KLM-grondpersoneel zijn opgeschort omdat de vakbonden daar alleen maar nul op het rekest kregen. KLM heeft uitgebreid gesproken met de vakbond voor de piloten over de zomerdienstregeling van 2025 en nog niet over de cao. En alle vakbonden hebben van KLM een brief gekregen rond de “aangepaste, tijdelijke uitbreiding IPB-faciliteit (ECBIS)”, ook wel de 15+ IPB-faciliteit genoemd.
Deze faciliteit heeft op onze eerste onderhandelingsdag een negatieve hoofdrol gekregen. Zoals deze sinds 2020 eigenlijk een negatieve en polariserende werking heeft gehad. En alsof wij een vooruitziende blik hadden, staat er in onze cao-brief een egaliserend voorstel rond IPB.
Die tijdelijke IPB-faciliteit; hoe zat het ook alweer?
Midden in de COVID-19-crisis hebben de vakbonden met KLM een uiterst pijnlijk afspraak moeten maken om KLM te verzekeren van een (staats)lening én staatsgaranties op die lening. Die afspraak was een arbeidsvoorwaardelijke bijdrage op basis van een staffel die liep van 0 naar 20% van het (toetsings)inkomen van iedere medewerker. Verdiende je minder dan 36.500 euro (op dat moment 1.000 CA’s in de loonschaal van na 2014) dan hoefde je geen arbeidsvoorwaardelijke bijdrage te betalen. Verdiende je 54.750 euro (anderhalf modaal) dan kreeg je de afgesproken loonsverhoging van 2,5% in oktober 2020 en oktober 2021 niet. Maar je hoefde verder niets meer bij te dragen. Collega’s die drie keer modaal (109.500 euro) of meer verdienden moesten 20% bijdragen. Dat kwam neer op arbeidsvoorwaardelijke bijdragen vanaf 20.000 euro.
Om KLM-collega’s die 15% (bij 2,5 maal modaal oftewel vanaf 91.250 euro) of meer moesten bijdragen daarvoor te bedanken, is er een “goodie”’, een blijk van waardering afgesproken tussen de vakbond voor de vliegers en KLM. Deze 15+-groep kon één keer per jaar extra gebruik maken van IPB-geboekt, hun PSN-nummer werd met 10 punten verlaagd én er zou een gratis upgrade naar businessclass plaatsvinden wanneer 6 uur voor vertrek deze stoelen beschikbaar zouden zijn.
In 2022 werden de voorwaarden van deze regeling aangepast ingaande op 1 maart 2023 met een looptijd van 5 jaar. Het venijn, zo blijkt nu, zit in het feit dat er nu gesproken werd over “elke actieve vlieger”. De regeling maakte het nu mogelijk om 1 maal per kalenderjaar voor alle gezinsleden tegen IPB-tarief een geboekt ticket met upgrade in Economy Comfort aan te schaffen. Op basis van volledig beschikbare Economoy Class en zolang stoelen beschikbaar zijn. De gratis upgrade verviel, maar kon nu tegen regulier commercieel tarief aangeschaft worden. De PSN-nummers bleven met 10 punten verlaagd.
KLM communiceert iets anders aan alle andere vakbonden
Hoewel KLM Cabine De Unie in 2020 nog niet bestond, was De Unie wel betrokken bij de discussie in het gronddomein. Sterker nog, Gertjan Tommel was daar als belangenbehartiger betrokken. Uit eerste hand kan hij zeggen dat KLM de afspraak daar altijd verdedigd heeft onder het mom dat de “goodie” voor alle KLM-collega’s die 15% of meer aan arbeidsvoorwaardelijke bijdrage zou moeten leveren. En omdat die afspraken over de bijdrage 5 jaar zouden moeten duren, waren afspraken over de looptijd van deze “goodie” ook niet bezwaarlijk. Het is erg goed uitonderhandeld door de VNV – de vakbond voor de piloten.
Maar nu blijkt, uit een juridische analyse van Stibbe in opdracht van KLM én de brieven die we nu met eigen ogen hebben kunnen lezen, dat er daadwerkelijk afgesproken is dat alle vliegers c.q. elke actieve vlieger van deze faciliteit gebruik kan maken ongeacht of er een arbeidsvoorwaardelijke bijdrage is geleverd. Terwijl bij de andere vakbonden door KLM het beeld is geschetst dat de tijdelijke aanpassing zou stoppen wanneer ook de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage zou stoppen.
Dezelfde IPB-faciliteit voor al het KLM Cabinepersoneel
Omdat we in het reguliere cabineoverleg al een paar keer over deze IPB-faciliteit hebben gesproken én uit onze enquête blijkt dat jij en 71% van je collega’s het in de cao willen hebben, hebben we voorgesteld om deze faciliteit ook in onze cao te zetten. Met daarbij ook gelijktijdig deze tijdelijke faciliteit voor alle cabine collega’s beschikbaar te maken. Dit vanuit onze ambitie om verschillen weg te werken en de ballon met emoties leeg te laten lopen.
Bij de start van de onderhandelingen heeft VNC gevraagd aan de collega cabinevakbonden (FNV Cabine en KLM Cabine De Unie) om de tijdelijke IPB-faciliteit in onze cabine-cao randvoorwaardelijk te maken voor ons cao-overleg. Randvoorwaardelijk in de zin dat KLM dit moet toezeggen voordat we met de daadwerkelijke gesprekken over de cao 2025 konden gaan spreken. Omdat dit een nog niet opgelost punt is uit het verleden. En het vooral aan de wijze waarop KLM heeft geopereerd ons een doorn in het oog is. Wij konden ons daar wel in vinden, zeker in het licht dat het exact ons cao-voorstel is. KLM gaf aan deze afspraak niet met ons te willen maken. Om die reden wil VNC eerst in beraad gaan met haar leden. Zij heeft de gesprekken over de cao daarom opgeschort.
Onderhandelingen tijdelijk opgeschort; Zomerdienstregeling 2025 voor ons de reden
KLM Cabine De Unie heeft zich daar solidair mee verklaard, maar wij hebben primair een andere reden om de onderhandelingen op te schorten. Wij waren immers geen partij bij de cao KLM Cabinepersoneel tot nu toe. Wij hebben in de basis geen unfinished business vanuit het verleden. We hebben wel voorstellen om het verleden recht te zetten, zoals over het loonhuis tot en met en na 2014 én de IPB-faciliteit. Waarbij we van niemand iets af willen nemen, maar vooral iedereen iets willen geven. Iets wat ook past bij de tijd van het jaar.
Voor KLM Cabine De Unie is vooral de onzekerheid met betrekking tot het wel of niet kunnen vliegen van de geplande zomerdienstregeling 2025 van doorslaggevend belang. Nu op dit moment nog niet helder is of die regeling gevlogen kan worden, heeft het ook geen zin om daarover afspraken te maken met de Cabinevakbonden. Immers, als de regeling niet gevlogen kan worden dan moeten we waarschijnlijk andersoortige afspraken maken dan wanneer er extra gevlogen gaat worden. Die onduidelijkheid moet wat ons betreft eerst opgehelderd worden. We denken dat dit ook recht doet aan de belangen van jou en je collega’s.
Dat maakt dat we gisteren even een tijdelijke onderbreking hebben gevraagd én gekregen. Vandaag onderhandelen we dus even niet. KLM en de Cabinevakbonden zijn in goed overleg uit elkaar gegaan. 15 én 16 januari staan de volgende twee dagen gepland om met elkaar cao-gesprekken te voeren.
Poll
We denken dat het goed is om ook even bij jullie te peilen hoe we verder moeten opereren rond de tijdelijke IPB-faciliteit én de zomerdienstregeling 2025. We willen je dan ook vragen om deze poll in te vullen. Dan voelen we ons ook gesteund en gedragen in onze verdere standpunten in deze kwestie. Het is tenslotte jouw stem en die van je collega’s die ertoe doet. Daar doen we het voor. Help ons het juiste te doen door even kort de poll in te vullen. Het duurt maar twee minuten.
Kerstgroet
Vijf dagen voor Kerstavond is het ook een mooi moment om even terug te kijken naar wat we met elkaar hebben bereikt. We zitten aan de cao-onderhandelingstafel voor jullie alsof het de normaalste zaak van de wereld is. We blijven groeien als vereniging in aantal leden, ervaring en samenwerking. We brengen diepgang en vernieuwing in de arbeidsverhoudingen bij Inflight Services. We krijgen feedback én feedforward vanuit onze achterban en daarbuiten. We zijn trots om jou te mogen vertegenwoordigen. Bedankt voor dat vertrouwen! En zeg het ook vooral voort.
Het is ook een moment waarop wij in onze dienstverlening aan jou wat gas terugnemen. We blijven bereikbaar maar je zult soms iets langer moeten wachten op een antwoord. Want ook wij gebruiken deze tijd om even los te komen van onze (vrijwillige maar niet vrijblijvende) vakbondstaken.
Kersttijd is ook een moment waarop veel collega’s hun passagiers een onvergetelijke tijd bezorgen en samen de kerst doorbrengen op route, ergens tussen hier en daar, of oud & nieuw samen vieren. Maar ook een moment om onze dierbaren te koesteren en lief te hebben. Om mild terug te kijken naar 2024, naar jezelf, je collega’s en iedereen die er om je heen toe doet voor jou. Om te reflecteren, te ontladen én vooruit te kijken en plannen te maken voor 2025. Vertrouw op jezelf, jij bent klaar voor het nieuwe jaar. Samen treden we de onzekere tijd van 2025 tegemoet. En samen leggen we het fundament voor een mooi jaar met een mooie cao bij een mooi bedrijf. Vergeet daarbij niet dat jij, jullie en wij samen de sfeer bepalen binnen de KLM. En als we allemaal dat extra stapje zetten om vooral collegiaal als team samen te werken dan kunnen we elke uitdaging aan. Wij hebben er in ieder geval heel erg veel zin in! Heb het goed en tot in 2025.
Met feestelijke kerstgroet,
Het Kernteam KLM Cabine De Unie
Marc Veldkamp
Tjitske Bremer
Maud de Boer
Gertjan Tommel, belangenbehartiger
Shanna Sardha
Pauline de Bruin
Anouk Vlaming (niet op de foto)
